Düşman Ülkede Yaşamak: Tadaima Kısa Film Yorumu

 Merhaba, 

Senenin en kısa ayının BCP teması kısa film, kısa dizi veya kısa kitaptı. Ben de en sevdiğim kısa filmlerden birini yazmaya karar verdim: Tadaima yani eve dönen insanın selam verip söyleyeceği ilk şey: Ben geldim! Hem gündemimiz de savaş zaten.

Repliği pek az olmasına rağmen altyazısı yoktu. Bu nedenle okuyup duyduğum kadarıyla İngilizceden çevirmeye çalıştım ve yükledim. (Yanlışım varsa düzeltin:) Bir önceki yayınımdan izleyebilirsiniz :) Film kendi sitesinde ve yönetmenin vimeo hesabında var yalnızca. O yüzden benim yutupta ne kadar dayanır bilemiyorum :))

IMDb: 8.4

Tür: Dram, Aile, Savaş

Süre: 15 dk

Yıl: 2015

Ödüller: Var biraz:

Öncelikle, arka planı vereyim. İkinci Dünya Savaşı'nda Japonlar Almanya ve İtalya ile müttefikti (Mihver Devletler). Savaş ilerlerken Japonlar, ne haddineyse, Amerikan limanını bombaladılar ve atom bombası yiyecekleri savaşa Amerika'yı davet ettiler. Bu arada Amerika'nın sevdiğim tek yanı, Asya'daki Japon istilasını ve zulmünü durdurmasıdır ki sonra Hiroşima Nagazaki derken bozdu gene. Bu savaş sırasında Amerika'da yaşayan Japonlara ne oldu? Başkan Roosevelt'in aldığı yürütme kararıyla (Executive Order 9066) yaklaşık 120.000 Japon Amerikalı,  ülke genelindeki 12 toplama kampına hapsedildi. Karar tarihi: 19 Şubat 1942. Kampların kapanma tarihi: 1946.

Roosevelt'in hanımı ablamız pek hak, bireysel özgürlük düşkünü imiş ve aralarında şu minvalde bir konuşma geçmiş:

-Bey, şu bizim Japonlar....

-Sus hanım, sus.

-Peki, bey.

 1976'da başkan Ford resmi özür yayınlamış ve sonraki senelerde tazminat konusu düzenlenmiş (Herkese $20,000; 1982 ama. O zamana kim öle kim kala). 

Özür metni imzalanırken Japonların hevesle izlemelerine bakar mısınız :')

Şimdi Filme geçelim: George, Akiko, Kaori ve Kazuo savaş sonlanınca, 1945 yazında evlerine geri dönerler. Ancak evleri viraneye dönmüş ve yağmalanmıştır. Sonra bu ailenin hayatlarını neredeyse sıfırdan kurmasını izleriz. Filmin durgun bir akışı var. Hikayeye uyuyor bu yavaşlık👌 ama sabredemezseniz hızlandırabilirsiniz :)

Oyuncuların hepsi Japon Amerikalı. George şu anda Japonya'nın en popüler oyuncularından. Ben de onun yapımlarına bakarken denk geldim bu filme. Japonya'da iş yapıyor ama Batı filmlerinin Japon karakteri rollerini almaya başladı, bakalım geleceği parlak, uluslararası yapımlarda sık sık göreceğiz gibi duruyor. (Babası ondan daha ünlü: Sonny Chiba.) Bu rolüyle Asya Film Festivali'nde en iyi yardımcı erkek oyuncu ödülü aldı.

Filmin yazarı, yönetmeni ve yapımcısı Robin Takao D'oench. Kendisi savaş gazisi bir adamın (Paul Takagi) torunu ve bu filmi, o zaman 92 yaşında olan dedesi başta olmak üzere 120.000 Japon Amerikalıya adamış. 

Bu film "Ne kadar zor zamanlar yaşarsan yaşa umutla geleceğe bak." diyor: Nihayet kamptan kurtulan ailenin gülümseyerek yuvalarına dönüşünü gördük. Ancak bıraktıkları ev, buldukları ev değildi ve güzelim gülümseme yitip gitti. Benim vereceğim tepki George'unkiyle aynı olurdu. Babası olmasa çocuk hayallerinden de vazgeçip karanlığa gömülecekti. Ama aile yeniden var olmayı, evini ve hayatlarını yeniden kurmayı başardı.  

Çeviri yaparken fark ettim ki kullandıkları dil İngilizce ve Japonca karışık. Bir cümle ondan bir cümle bundan ya da cümlenin yarısı ondan yarısı bundan şeklinde. Bilmeyenler için tuhaf gelebilir ama ben bir Zaza olarak aynısını yaşayıp gördüğümü belirteyim. Evde herkes Zazaca biliyor ama Türkçeyle karışık konuşuyoruz aynı filmdekiler gibi. Çok kültürlü topluluklarda nasıl ki bazı gelenekler o kültürden bazıları bu kültürdense o şekilde. Türkiye olarak yıl başı kutlayıp hatta hindi falan pişirip Türkçeye İngilizce sözcükler ekliyoruz ya, aynı o şekil, ama azınlık olma meselesinde bu çok daha yoğun.

Japon Amerikalı vb. deyince merak etmiştim, acaba memleketleriyle bağları nasıl? Ne kadar Amerikalı, ne kadar Japonlar? Geldikleri ülkeye ne kadar bağlılar? Bu hapis hayatından sonra Amerika'yı affettiler mi? Hala kin duyuyorlar mı? vs. Ama dildeki durum gibiymiş diyorum şimdi. Benim Urfa'da doğup İstanbul'da yaşamam ve ikisini de sevmem, hatta sonradan geldiğim İstanbul'u daha çok sevmem gibi. Ülke ya da şehir sınırlarının pek bir farkı yokmuş. (Örnek olay: Bu savaşta Amerika'daki kardeş Amerikan ordusunda, Japonya'daki Japon ordusunda savaşmış. Savaştan sonra ikisi de Amerika'da mutlu mesut yaşamışlar.)

Irkçılık mevzusu benim en sevmediğim şey. Her dönem birileri birilerine diş biliyor. Ben diyorum Sevelim Sevilelim, onlar ne diyor ya... 

Şu tür pankartlar neye hizmet edebilir? Ya da adamın evine yazdıkları şeyler. Filmdeki gibi iyi insanları hüzne boğabilirler, ki bu durumda yazan kişi, asıl canavarın kendisi olduğunu fark etmelidir (ama ırkçılıkla akıl biraz ters orantılı). Ya da ikinci seçenek; mazlumu zulme teşvik. Şimdi, şu kadının saçını başını yolmayalım mı? :) Kötülük saçan muskalar gibi uğursuz şeyler işte.

Bu, savaş sonrası halkın nasıl toparlandığını anlatan bir filmdi ve filler tepişirken ezilen çimenleri izledik. 

Filmden uzun yazı yazdım galiba, çekileyim artık aradan 😂

İlgilenenler için filmin web sitesini de vereyim, fotoğraflar bilgiler vs var.

❓Roseevelt'in kararı hakkında ne düşünüyorsunuz? (Bence haklılık payı var, çözümü zor bir zamandı)

❓Bu eve dönen siz olsaydınız tepkiniz nasıl olurdu?

Sevda.